Όταν η μάχη των Σκουριών μετακόμισε στις Βρυξέλλες

Από το Βαθύ Κόκκινο
Γράφει ο Γιώργος Βασσάλος

Η «Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης στην Ελλάδα που Αντιστέκεται» είναι μια ομάδα νέων από την Ελλάδα που ζουν, σπουδάζουν κι εργάζονται στις Βρυξέλλες. Σε συνεργασία με το φεστιβάλ ντοκυμαντέρ Μιλλένιουμ οργάνωσαν στις 29 Μάη την προβολή του «Θησαυρού της Κασσάνδρας» του Γιώργου Αυγερόπουλου που πραγματεύεται την υπόθεση των μεταλλείων στις Σκουριές.

Μετά την ταινία θέλησαν να οργανώσουν μια συζήτηση και κάλεσαν τον καθηγητή εδαφολογίας του ΑΠΘ Κυριάκο Παναγιωτόπουλο, που αντιτίθεται στην επένδυση, καθώς και το λόμπι των ευρωπαϊκών εξορυκτικών βιομηχανιών Euromines που εδρεύει στην πόλη και του οποίου μέλη είναι τόσο η Eldorado όσο και, εμμέσως, η θυγατρική της «Ελληνικός Χρυσός».

Καλεσμένος ήταν επίσης ο εκπρόσωπος της Διεθνούς Αμνηστίας, Γιώργος Κοσμόπουλος, για να σχολιάσει πάνω στις συστηματικές παραβιάσεις των δικαιωμάτων των πολιτών στην περιοχή.

Ενώ η Euromines δέχτηκε αρχικά την πρόσκληση, αργούσε πολύ να γνωστοποιήσει στους οργανωτές το όνομα του εκπροσώπου της. Λίγες μέρες πριν την προβολή, το ξανασκέφτηκε λέγοντας ότι δεν είχε αντιληφθεί ότι η πρόσκληση ήταν για το πάνελ, αλλά για το κοινό. Τελικά, το πρωί πριν την εκδήλωση απάντησε ότι οι κκ. Γιάννης Τρικαλιώτης και Στράτος Ζαχαρέας, μηχανικοί της «Ελληνικός Χρυσός» θα την εκπροσωπήσουν στην εκδήλωση.

Παρότι είχε γίνει επανειλημμένα ξεκάθαρο ότι η πρόσκληση ήταν για έναν ομιλητή, οι δύο μηχανικοί επέμεναν να καθίσουν κι οι δύο στο πάνελ. Διέκοπταν με άκομψο τρόπο τον Κ. Παναγιωτόπουλο, ειρωνεύονταν το κοινό και αδιαφορούσαν για τις παραινέσεις της Ιρλανδής δημοσιογράφου που συντόνιζε την κουβέντα. Μάλιστα, μετά από πολλοστή απόπειρα του να ανέβει στο πάνελ και φραστική διένεξη που ακολούθησε, ο κ. Ζαχαρέας απείλησε να χειροδικήσει ενάντια σε μέλος της Πρωτοβουλίας.

Οι εκπρόσωποι της εταιρείας δήλωσαν ότι δε γνωρίζουν πόσα είναι τα προβλεπόμενα κέρδη της εταιρείας από την εξόρυξη, ενώ ισχυρίστηκαν ότι το ελληνικό κράτος  θα εισπράξει 1 δισ. Ευρώ «σε έμμεσους και άμεσους» φόρους στα επόμενα τριάντα χρόνια. Αυτό ενώ μέσα σε λίγα μόνο χρόνια η εταιρεία έχει ήδη βγάλει 2,5 δισ. στο χρηματιστήριο.

Ο γενικός διευθυντής της «Ελληνικός Χρυσός» δηλώνει ότι όλη επένδυση θα είναι 1,2 δισ. Η συνολική αξία των κοιτασμάτων υπολογίζεται σε άνω των 12 δις. Είναι απορίας άξιο πώς η εταιρεία γνωρίζει το ποσό που θα εισπράξει το κράτος, όταν δηλώνει άγνοια σε σχέση με τα προσδοκώμενα κέρδη. Φαίνεται πώς οι εκπρόσωποί της απλά αραδιάζουν φουσκωμένα νούμερα, όπως το απίθανο (αλλά και ασύνδετο με το 1 δισ. που αναφέρθηκε προηγούμενα) 32% φόρων επί των κερδών που υποσχέθηκαν. Αν αναλογιστούμε ότι ο εταιρικός φόρος στην Ελλάδα ορίζεται στο 26% και στο 10% για μερίσματα και κεφαλαιοποιήσεις κερδών,[1]  θα είχε ενδιαφέρον να μας εξηγήσει η εταιρεία πώς ακριβώς προκύπτει το ποσοστό που αναφέρουν.

Οι Ζαχαρέας και Τρικαλιώτης απέφυγαν να δώσουν απάντηση σχετικά με το ποιος θα πληρώσει το λογαριασμό, αν τα επενδυτικά ταμεία που βρίσκονται πίσω από το έργο όπως τα καναδέζικα ασφαλιστικά ταμεία  και funds που ανήκουν στην Goldman Sachs θεωρήσουν ότι έχουν βγάλει αρκετά χρηματιστηριακά κέρδη και αποχωρήσουν.  Δεν είχαν καμία απάντηση επίσης στην ερώτηση του ποιο το νόημα – πέρα από τα κέρδη μια χούφτας πολυεθνικών και κερδοσκόπων – να εξορύσσεται χρυσός και ψευδάργυρος με εντατική εξόρυξη ενώ άπειρες ποσότητες σε χρησιμοποιημένες συσκευές δεν ανακυκλώνονται.
«Ορκίστηκαν» δε ότι αν η μέθοδος “flash smelting” που προβλέπεται στην Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων και που πρόκειται να εφαρμοστεί  για πρώτη φορά σε μεταλλεύματα όπως αυτά της Χαλκιδικής δε λειτουργήσει, η επένδυση θα λάβει αυτόματα τέλος και δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθεί κυάνωση.

Ποιός άραγε θα πιέσει να λήξει τότε η επένδυση; Το ελληνικό κράτος που κατέφυγε στο ευρωπαϊκό δικαστήριο εναντίον του ίδιου του εαυτού το 2011 γιατί δεν ήθελε να εισπράξει την επιστροφή 15 εκατομμυρίων από την «Ελληνικός Χρυσός»; Και αν τυχόν λήξει, με τι όρους και υπέρ ποιού θα λήξει τότε η επένδυση;

Με βάση τη μελέτη επιπτώσεων που κατέθεσε η ίδια η εταιρεία για να πάρει άδεια, ο καθηγητής Κυριάκος Παναγιωτόπουλος ανέλυσε τις περιβαλλοντικές συνέπειες από τη σκόνη που θα εκλύεται. Οι εκπρόσωποι της εταιρείας αμφισβήτησαν όμως τους αριθμούς που αναφέρονταν στην ίδια τους τη μελέτη.

Ο κ. Παναγιωτόπουλος αναφέρθηκε επίσης στον κίνδυνο που εγκυμονεί η απόθεση αποβλήτων με βαρέα μέταλλα όπως το αρσενικό. Σε περίπτωση παραμικρού ατυχήματος και διάχυσης τέτοιων αποβλήτων στα νερά και τη θάλασσα, τα 50 εκατομμύρια που έχει καταθέσει η εταιρεία στο Παρακαταθηκών και Δανείων δε θα φτάνουν για τίποτα. Η προσωρινή, υποτίθεται, αποστράγγιση του υδροφόρου ορίζοντα που απαιτείται για την εξόρυξη θα ξεράνει ολόκληρο το βουνό.

Οι εκπρόσωποι της εταιρείας αμφισβήτησαν επίσης εντελώς αυθαίρετα την αρμοδιότητα του δασαρχείου πάνω στη δασική έκταση της περιοχής, μέρος της οποίας μαζί με δρόμο έχουν καταλάβει παράνομα κι ετσιθελικά.

Ο κ. Παναγιωτόπουλος εξήγησε πως η επιβάρυνση του περιβάλλοντος και της υγείας των κατοίκων θα υποβαθμίσει την αξία παραδοσιακών προϊόντων της περιοχής όπως τα κτηνοτροφικά, γεωργικά και αλιευτικά αλλά και τον τουρισμό. Αναρωτήθηκε πώς είναι δυνατό για 1.300 θέσεις εργασίας που με υπερβολικό τρόπο υπόσχεται η εταιρεία σε κάποιο απροσδιόριστο μέλλον, επιβάλλεται η καταστροφή των πλουτοπαραγωγικών πηγών οι οποίες αποτελούν την τωρινή βάση διαβίωσης των εκατό χιλιάδων Χαλκιδικιωτών.

Τα στελέχη της εταιρείας φαίνεται ότι έχουν επιλέξει ως τακτική τους την επίδειξη πυγμής απέναντι σε οποιονδήποτε τολμά να ασκεί κριτική στην επένδυση. Το ζήτημα είναι αν αυτός ο «τσαμπουκάς» θα περάσει.

Το μπλογκ της Πρωτοβουλίας Βρυξελλών: http://solidarity-greece.blogspot.be/

[1] http://ec.europa.eu/taxation_customs/resources/documents/taxation/gen_info/economic_analysis/tax_structures/2013/report.pdf 

 http://antigoldgreece.wordpress.com/2013/06/07/skouries-in-brussels/#more-27402